Η κριτική προς το κράτος του Ισραήλ και ο δημόσιος διάλογος
Στο προηγούμενο τεύχος (41) του περιοδικού «Πλανοδιον» ο Φώτης Τερζάκης στο κείμενο του «Λόμπι και δημόσιος λόγος» καταθέτει μια προσωπική εμπειρία του για τον τρόπο με τον οποίο εννοούν ορισμένοι την ελεύθερη διακίνηση των ἰδεων όταν ἡ συζήτηση πηγαίνει στο κράτος του Ισραήλ και τις πρακτικές του στη Μέση Ανατολή. Μια ανάλογη εμπειρία είχα και εγώ και την καταθέτω για δημόσιο προβληματισμό.
Για ενα τετράμηνο περίπου (από τον Οκτώβριο του 2006 μέχρι τον Γενάρη του 2007) συνεργαζόμουν με την εβδομαδιαία εφημερίδα «Παρασκήνιο», γράφοντας μια επιφυλλίδα σε κάθε φύλλο της.
Κάποια στιγμή βρήκα στο διαδίκτυο ένα κείμενο της Shulamit Aloni (ἡ Aloni υπήρξε πρώην βουλευτίνα του Ισραηλινού κοινοβούλιου και για ένα μικρό διάστημα διετέλεσε υπουργός Παιδείας του Ισραήλ) με τίτλο «Ναι, υπάρχει απαρτχάιντ στο Ισραήλ», οπού ἡ Aloni αναφέροντας συγκεκριμένα περιστατικά κατέληγε στην άποψη ότι στο Ισραήλ σήμερα υπάρχει καθεστώς Απαρτχάιντ, και καυτηρίαζε, φυσικά, το γεγονός ως απαράδεκτο.
Πρότεινα στους υπεύθυνούς της εφημερίδας να τους μεταφράσω το κείμενο, εκθέτοντας τους αναλυτικά το περιεχόμενο του, και δέχτηκαν.
Έδωσα, λοιπόν, μετά από λίγες μέρες το μεταφρασμένο κείμενο και ενώ όλα τα κείμενα πού τους έδινα δημοσιευόντουσαν στο επόμενο φύλλο (σημειωτέον, ἡ εφημερίδα «Παρασκήνιο» είναι μικρής κυκλοφορίας και γενικά δεν είχε αυτό πού λέμε… πληθώρα ύλης) το κείμενο της Aloni δημοσιεύτηκε μετά από τρεις (3) εβδομάδες, κι ενώ είχε μεσολαβήσει δικό μου τηλεφώνημα, οπού ρωτούσα για την… τύχη του κείμενου. Με τη δημοσίευση του, όμως, με περίμενε και μια δυσάρεστη έκπληξη.
Το κείμενο δεν είχε μπει με τον τίτλο «Ναι, υπάρχει απαρτχάιντ στο Ισραήλ», πού δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών , άλλα με τον μάλλον ουδέτερο και διφορούμενο τίτλο «Το δίκιο είναι μπροστά μας».
Επιπλέον, είχε «κοπεί» ἡ τελευταία παράγραφος του κείμενου, στην οποία ἡ Aloni κατέληγε –ελαφρώς εἰρωνευομενη την Ισραηλινή κοινότητα των ΗΠΑ- την επιχειρηματολογία της ως έξης:
Και μετά από όλα αυτά παραμένομε «καθαροί σαν το απάτητο χιόνι». Οι πράξεις μας είναι ηθικά ακηλίδωτες. Δεν υπάρχει φυλετικός διαχωρισμός. Δεν υπάρχει Απαρτχάιντ. Είναι εφεύρεση των εχθρών του Ισραήλ. Ζήτω τα αδέρφια μας κι οι αδερφές μας στις ΗΠΑ!
Εκτιμούμε πάρα πολύ την αφοσίωση σας. Πραγματικά έχετε αφαιρέσει ένα απαίσιο στίγμα από πάνω μας. Τώρα μπορεί να δοθεί μια επιπλέον εφόρμηση στον βηματισμό μας καθώς, βέβαιοι για τον εαυτό μας, κακομεταχειριζόμαστε τον παλαιστινιακό πληθυσμό, χρησιμοποιώντας «τον πιο ηθικό στρατό του κόσμου».
Προσπάθησα να επικοινωνήσω τηλεφωνικά με τους υπεύθυνούς της εφημερίδας για να μάθω το λόγο της λογοκρισίας άλλα αυτοί απέφυγαν ευσχήμως να μου δώσουν οποιαδήποτε απάντηση.
Κατόπιν τούτου, φυσικά, διακόπηκε ἡ συνεργασία μας. (Λεπτομέρεια, όχι άνευ σημασίας κατά τη γνώμη μου: μετά τη δημοσίευση, έλαβα ένα e-mail πού ούτε λίγο ούτε πολύ με κατηγορούσε ότι μεταφράζοντας το κείμενο της Aloni διακινούσα –έστω και εν άγνοια μου- αντισημιτική προπαγάνδα! Θυμίζω ότι ἡ Aloni υπήρξε βουλευτίνα της Κνεσετ με το σιωνιστικό κόμμα Meretz και Υπουργός Παιδείας για ένα διάστημα, και όχι μέλος κάποιας περιθωριακής, νεοναζιστικής γκρούπας. )
Συμπτωματικά, δυο τρεις μέρες μετά το περιστατικό δημοσιεύτηκε στον ελληνικό τύπο (Ελευθεροτυπία) ἡ διακήρυξη 130 εβραϊκής καταγωγής διανοούμενων (μεταξύ των οποίων ο Πιντερ, ο Χομπσπαουμ κ.ἅ) πού ζουν στη Βρετανία με την οποία ζητούσαν να έχουν το δικαίωμα να ασκούν κριτική στην επίσημη πολιτική του κράτους του Ισραήλ, χωρίς να κινδυνεύουν να χαρακτηριστούν… αντισημίτες.
Γιατί τα γραφώ όλα αυτά; Τα όσα επισημαίνει ο Φώτης Τερζάκης για τη δίκη του συνεργασία με την Αυγή, ἡ δίκη μου εμπειρία, δεκάδες άλλα μικρό περιστατικά, άλλα κυρίως ἡ διακήρυξη των 130 εβραϊκής καταγωγής διανοούμενων καθώς και ο σάλος πού ξέσπασε διεθνώς μετά τη μελέτη των John Mearsheimer και Stephen Walt Το Ισραηλινό Λόμπι και ἡ πολιτική των ΗΠΑ (ελλ. Εκδ. Θύραθεν) καταδεικνύουν με τον πλέον σαφή τρόπο ότι έχει δημιουργηθεί μια επικίνδυνη αστυνομία σκέψης -πού κυρίως εκφράζεται στις ΗΠΑ από οργανώσεις όπως ἡ AIPAC (Αμερικανοϊσραηλινη Επιτροπή Δημοσιών Υποθέσεων)- πού εκτοξεύει αδιακρίτως τη βαριά κατηγορία του αντισημιτισμού σε οποίον ασκεί κριτική στο κράτος τού Ισραήλ.
Ο επικίνδυνος αυτός παραλογισμός έχει δυο σκέλη: Πρώτον, επιμένει να ταυτίζει δυο εκ διαμέτρου διαφορετικά πράγματα –την κριτική προς έναν κρατικό μηχανισμό και προς τις πρακτικές αυτού του κράτους με τον αντισημιτισμό, δηλαδή με τη ρατσιστική συμπεριφορά απέναντι σε πρόσωπα εξαιτίας της καταγωγής, της θρησκείας, των έθιμων τους κλπ. Δεύτερον ότι αυτή την κατηγορία την εκτοξεύουν όχι μόνο απέναντι σε πρόσωπα πού ἡ εν γενεί δημοσιά παρουσία τους κάθε άλλο πάρα θα δικαιολογούσε έναν τέτοιο χαρακτηρισμό (το αντίθετο μάλιστα) άλλα δεν διστάζουν να χαρακτηρίσουν ως… αντισημίτες ακόμα και σημιτικής καταγωγής ανθρώπους, φτάνοντας στα όρια της ψυχοπαθολογίας. Μην ξεχνάμε ότι με αυτή τη λογική κατηγορήθηκαν ως αντισημίτες ανθρώποι όπως ο Πρίμο Λεβι (αν είναι δυνατόν!) και ἡ Εύα Μοζες-Κορ (θυμίζω ότι ἡ Εύα Μοζες-Κορ ἦταν ένα από τα επιζήσαντα δίδυμα του Αουσβιτς, πάνω στα οποία πειραματιζόταν ο Μενγκελε).
Σε κάθε περίπτωση, ἡ ελευθερία του λογού και της διακίνησης ἰδεων δεν είναι κάτι αυτονόητο στις μέρες μας, πάρα τις περί του αντίθετου διαβεβαιώσεις της νεοφιλελεύθερης και σοσιαλδημοκρατικής συναίνεσης, άλλα ένα συνεχές διακύβευα, και συνεπώς απαιτείται από όλους μας ἡ μεγαλύτερη εγρήγορση.
Επιπροσθέτως, καλό είναι να έχουμε κατά νου πώς ακόμα και όταν δεν λειτουργεί το παραδοσιακό ψαλίδι του λογοκριτή, λειτουργεί ἡ κεκαλυμμένη –άλλα εξίσου βάρβαρη- λογοκρισία της αγοράς, για την ψυχρή λογική της οποίας: «Ο,τι δεν πουλάει, δεν ζει».
Κώστας Δεσποινιαδης
Έκδοτης του περιοδικού Πανοπτικον
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου